Wat er gebeurde in Wierden in WO II
AlgemeenHet boek van Frank Krake, ‘De grootste bankoverval aller tijden’ vertelt het waargebeurde verhaal van een groep jonge mensen die zich verenigen in hun verzet tegen de bezetters tijdens de Tweede Wereldoorlog. “Veel van de verhaallijnen blijken een link naar Wierden te hebben. Zo bijzonder voor mij. Ik ben geboren in het ziekenhuis in Almelo en opgegroeid in Wierden. Bijna het hele boek speelt zich af in een straal van 10 kilometer van het dorp, mijn habitat”, aldus Krake.
WIERDEN - Nederland zucht al vier jaar onder de Duitse bezetting, als een groep vastberaden verzetsvrienden de wapens opneemt. De tijd van onzichtbaar en klein verzet is voorbij. Ze deinzen nergens voor terug, plegen overvallen, blazen spoorlijnen op en bevrijden twee maten uit het Huis van Bewaring.
De leider daarvan is Derk Smoes, een ondergedoken bankmedewerker en gezocht door de nazi’s. Zijn rechterhand is de ondergedoken Rotterdamse politieman Douwe Mik. Na de hete verzetszomer van 1944 krijgen ze een gouden tip. In de kluizen van twee banken in het oosten van het land ligt meer dan 200 miljoen gulden.
Na toestemming uit Londen slaan ze toe. De kisten vol buitgemaakte bankbiljetten verdwijnen veilig in een hooiberg. Zelfs Winston Churchill wordt op de hoogte gebracht van wat de grootste bankoverval ter wereld blijkt te zijn.
“Het verhaal over de bankroof is legendarisch, het werd in mijn jeugd al door mijn vader verteld”, zegt auteur en onderzoeker Frank Krake. “Pa was 8 jaar toen de overval plaatsvond en woonde niet ver van de bank. Zoiets vergeet je niet en hij vertelde het door. Maar ik heb gemerkt dat het voor het grote publiek buiten Twente volkomen onbekend is.” Zijn onderzoek begon vijf jaar geleden. “Ik heb de nog in leven zijnde ooggetuigen gesproken en ook familie van betrokkenen, en heb gigantisch veel archiefonderzoek gedaan. Ik vond niet alleen in Nederland maar ook in Duitsland, Israël, Engeland en zelfs in Amerika een schat aan informatie in archieven. Zelfs een bandopname van één van de overvallers en een opname van de SS-kommandant van destijds.”
In ‘De grootste bankoverval aller tijden’ wordt ook het verzetswerk van de Wierdense Tini Michel belicht. Krake: “Het verzetswerk van Tini Michel leest als een roman maar was levensecht en enorm gevaarlijk. Wat begon met het wegbrengen van illegale kranten en bezorgen van geheime briefjes, die ze in haar stuur verstopte, eindigde met het vervoer van wapens die ze onder haar kleding verborg. Tini doorkruiste met gevaar voor eigen leven dagelijks de provincie en bracht ook geld voor onderduikers rond. Een enkele keer zelfs een bedrag van zes cijfers aan papiergeld dat naar het hoofdkwartier van de ondergrondse in Heeten moest.
Haar vriend was een van de bankovervallers, Henk Meulenbeld. Beide geliefden ontsnapten ternauwernood aan de dood bij de inval bij boekhandel Jakma in Zwolle. William Jakma zelf werd daarbij opgepakt en is onder het commando van de SS-er Hardegen gefusilleerd.”
Slager Eshuis in Wierden verborg meerdere ‘bankrovers’. “In totaal staan er meer dan 70 spectaculaire ontdekkingen en scoops in het boek. Zo ontdekte ik na een gesprek met de dochter van een van de bankrovers dat haar vader ook bij slagerij Eshuis was ondergedoken, samen met Albert Wisman. Hij herstelde daar van de salvo’s van Duits machinegeweren, die ze met hun verzetsgroep over zich heen hadden gekregen bij Ommen.”
De grootste bankoverval aller tijden is te koop voor 24,99 euro.
