Komt de tijd van wespen er weer aan?

TWENTE - Met de komst van de warmere maanden bevinden we ons vaak weer buiten. Terwijl we genieten van het aangename weer, kunnen we helaas ook vaker hinder ondervinden van de bekende geel-zwarte zoemer: de wesp.

Wespen zijn te herkennen aan hun slanke lichaam en hun zwarte lichaam met gele strepen. Op het eerste gezicht zijn ze misschien te verwarren met bijen. Bijen hebben echter een pluizige beharing op hun lichaam, terwijl de wesp een gladdere en glanzendere huid hebben. Ook zijn bijen wat ronder in vergelijking met de slanke wesp. Bovendien zijn bijen minder agressief en steken zij alleen als ze zich bedreigd voelen, doordat hun angel weerhaken heeft overleven bijen de steek niet. De wesp daarentegen steekt een stuk sneller en kan door de gladde angel vaker steken. De wesp komt af op zoete hapjes en drankjes en zal sneller rond de gezellige barbecue te vinden zijn, de bij komt over het algemeen niet op deze geuren af en is vaker rond bloemen te vinden.

Wespen leven in kolonies die worden geleid door een koningin. De koningin legt eieren, en werksters zorgen voor het nest en de larven. In de late zomer worden mannelijke wespen en nieuwe koninginnen geboren, die paren voordat de kolonie aan het einde van het seizoen afsterft. 

Belangrijke rol

Hoewel wespen vaak als hinderlijk worden ervaren, spelen ze toch wel een belangrijke rol in het ecosysteem. Als carnivoren voeden ze zich voornamelijk met andere insecten, zoals muggen en vliegen, wat hen tot natuurlijke ongediertebestrijders maakt. Daarnaast zijn wespen essentieel voor de bestuiving van bepaalde plantensoorten. 

Overlast

Hoe erg de wespenoverlast zal zijn in een seizoen is afhankelijk van meerdere factoren. Een wespennest kan namelijk alleen succesvol zijn als de koningin de winter én het voorjaar overleeft en in staat is om de eerste bouwwerkzaamheden van het nest te voltooien. Zodra de koningin ontwaakt gaat ze niet opnieuw in winterslaap. Als de gunstige voorjaarstemperaturen ineens weer overslaan in kou, dan is er grote kans dat de koningin dit niet overleeft omdat zij in deze fase nog zeer zwak is, maar toch veel werk moet verrichten. De koude temperatuur is over het algemeen dus niet schadelijk voor het nest, de extreme schommelingen in temperatuur kunnen dit daarentegen wel zijn. 

Zodra de koningin erin slaagt om de eerste nakomelingen (de werksters) te laten ontwikkelen, is het grootste obstakel overwonnen. Vanaf dat moment hoeft ze zich alleen nog maar bezig te houden met het leggen van nieuwe eitjes, terwijl de werksters zorgen voor de bouw van het nest en het voeden van de larven. Op deze manier zit de koningin veilig in het hart van het nest. Als de werkers hun werk goed kunnen doen, dan kan het nest groter en groter worden. En als het nest groot is, kan dit weer een succesvol nest in het volgende jaar betekenen. Tijdens de zomer zijn mensen de grootste bedreiging. Ze zijn gevaarlijk en kunnen ongelukken veroorzaken, omdat mensen schrikken of bang zijn. Ook vinden mensen de wespennesten over het algemeen niet zo leuk in de buurt van de tuin en het huis en laten ze vervolgens weghalen. Dit is ook van invloed op het volgende seizoen. 

Verwachting 2024

Het Meldpunt Ongedierte meldt dat in 2023 er een matige zomer was en dat de wespenoverlast meldingen pas in half augustus begon toe te nemen, terwijl dat normaal gesproken al in juni gebeurt. In september hebben zij de meeste wespennesten bestreden, en in voorgaande jaren was dit juist in juli. Het ‘wespen seizoen’ schoof in 2023 dus twee maand op. 

Het aantal wespennesten dit jaar zal afhangen van wat het voorjaar verder gaat doen. Er zijn namelijk al enkele warmterecords geregistreerd dit jaar, waardoor de koninginnen mogelijk vroeg zijn wakker geworden. De koude en natte april maand daarentegen kan weer voor moeilijke omstandigheden voor de koningin hebben gezorgd waardoor zij deze periode mogelijk niet heeft overleefd. Dit kan een groot aantal potentiële wespennesten in de zomer weer teniet doen.